Osim po moru, planinama i prirodnim lepotama, Crna Gora je poznata i po svojoj burnoj istoriji. Iako mala zemlja, može se pohvaliti izuzetno bogatom kulturnom baštinom o kojoj najbolje svedoče njene istorijske znamenitosti.
Kroz vekove, Crna Gora je bila svedok mnogih važnih istorijskih događaja, a istorijski spomenici koji su sačuvani do današnjih dana odražavaju složenost i turbulentnost tih davnih epoha. Ukoliko planirate da putujete u Crnu Goru, a volite da istražujete kulturu i prošlost nekog podneblja, izdvojili smo za vas nekoliko istorijskih lokaliteta koje obavezno treba posetiti.
Manastir Ostrog, simbol duhovnosti i isceljenja
Uklesan u horizontalnu liticu na planini Ostrška greda, visoko iznad ravnice Bjelopavlića, manastir Ostrog je jedan od najznačajnijih verskih objekata Srpske pravoslavne crkve i najposećeniji manastir u Crnoj Gori. Osnovao ga je u 17. veku jedan od najvećih pravoslavnih svetaca, Sveti Vasilije Ostroški. Ostrog je mesto na koje dolaze hodočasnici iz celog sveta. Često ga posećuju ne samo pripadnici pravoslavne, već i katoličke i islamske verske zajednice, verujući u čudotvornu moć manastira i tražeći isceljenje.
Skadarsko jezero i njegovi manastiri, Zetska Sveta gora
Skadarsko jezero, najveće jezero na Balkanu, između ostalog, prepoznatljivo je i po svojim malim ostrvima. Na nekima od njih nalaze se srednjevekovni pravoslavni manastiri. Podizani su u vreme vladavine dinastije Balšići kao važni duhovni centri. Nekada ih je bilo dvadesetak, a danas su najbolje očuvani i najposećeniji manastir Starčevo, podignut između 1376-1378. godine, manastir Beška (kraj 14. veka) i manastir Moračnik (rani 15. vek). Skadarsko jezero je i rezervat prirode, te je osim istorijskog značaja, važno i zbog svoje ekološke vrednosti i predstavlja pravi raj za zaljubljenike u prirodu.
Rijeka Crnojevića, crnogorska Venecija
Rijeka Crnojevića je mala varošica smešten nedaleko od Skadarskog jezera, na obali istoimene reke, koja je dobila ime po dinastiji Crnojević, srednjevekovnoj vladarskoj porodici. Ivan Crnojević, jedan od najvažnijih vladara iz ove dinastije, osnovao je upravo na ovom području Obodsku štampariju, u kojoj je 1494. godine štampana prva ćirilčna knjiga “Oktoih pravoglasnik”. To je najstarija štamparija u Crnoj Gori, čije otvaranje bilo je ključno za širenje kulture i pismenosti u regionu. Grad je danas poznat po prelepoj prirodi i mirnom ambijentu, a mnoge istorijske znamenitosti, uključujući most na reci Crnojevića, svedoče o njegovoj bogatoj istoriji.
Njegošev mauzolej na Lovćenu
Njegošev mauzolej, smešten na vrhu planine Lovćen, posvećen je najpoznatijem crnogorskom pesniku, filozofu i vladaru, Petru II Petroviću Njegošu. Njegoš je bio jedna od najznačajnijih figura crnogorske istorije, a njegova dela, poput „Gorskog vijenca“, i danas su simboli crnogorskog identiteta. Mauzolej, izgrađen 1974. godine, simbolizuje njegovu povezanost sa crnogorskim narodom i prirodom, a sa vrha puca nestvaran pogled na okolinu.
Stari grad Budva
Stari grad Budva je jedan od najstarijih urbanih centara na jadranskoj obali, sa istorijom koja traje preko 2.500 godina. Arheološki nalazi ukazuju na to da je Budva bila naseljena još u doba ilirskih plemena, što je čini važnim svedokom crnogorske prošlosti. Tokom svoje duge i burne prošlosti ovaj utvrđeni grad je prošao kroz različite faze razvoja pod uticajem Rimljana, Vizantije i Mlečana. Prepoznatljiv po svojim uskim ulicama, starim kućama i crkvama, danas privlači ogroman broj turista i čini Budvu jednom od najpopularnijih destinacija u Crnoj Gori, ali i jednim od najboljih mesta za investiranje u nekretnine.
Stari grad Kotor
Prelepi Kotor, smešten na obali bokokotorskog zaliva, jedan je od najbolje očuvanih srednjovekovnih gradova u ovom delu Evrope. Stari kameni grad Kotor je pod zaštitom UNESCO-a, a njegova bogata istorija seže vekovima u prošlost. Kroz vekove, Kotorom su upravljali različiti narodi i imperije, uključujući Rimljane, Mlečane i Osmansko carstvo. Zidine Kotora, koje su dugačke nekoliko kilometara i penju se visoko u brda, kao i brojni trgovi i crkve, čine stari Kotor jednim od najimpresivnijih istorijskih lokaliteta u Crnoj Gori.
Dvorac kralja Nikole, Topolica
Podignut krajem 19. veka, dvorac Topolica nalazi se na glavnom šetalištu u Baru neposredno kraj mora. Sagradio ga je srpski knez Petar Karađorđević, zet poslednjeg crnogorskog knjaza Nikole I Petrovića, a kasnije je služio kao rezidencija crnogorski vladara. Dvorac ima veliki istorijski značaj, kao svedok dešavanja u tadašnjoj crnogorskoj monarhiji i njenoj modernizaciji. U dvorcu je danas smešten Zavičajni muzej, gde se mogu videti brojne lične stvari vladarske porodice Petrovića, kao i eksponati vezani za crnogorsku istoriju. Osim muzejske postavke, često se izlažu i umetnička dela u galerijsko-izložbenom prostoru velikog dvorca.
Cetinjski manastir
Cetinjski manastir, koji se nalazi u srcu stare prestonice Crne Gore, Cetinja, predstavlja duhovni i kulturni centar Crne Gore već vekovima. Sagrađen krajem 15. veka od strane vladike Ivana Crnojevića, manastir je bio dom mnogih crnogorskih vladara, a u njemu se čuva i ruka Svetog Jovana Krstitelja, kao i deo Časnog krsta. Manastir je bio simbol otpora Crnogoraca protiv Turaka i predstavlja jedan od najvažnijih verskih objekata u zemlji.
Znamenitosti koje smo pomenuli u ovom tekstu pružaju samo delić uvida u bogatu i složenu prošlost Crne Gore. Od srednjevekovnih crkava i manastira, do drevnih gradova i vladarskih rezidencija, svaka od ovih lokacija svedoči o bogatoj istoriji ovog podneblja. Poseta ovim odredištima omogućava svakom ko želi da letuje u Crnoj Gori da se upozna sa tamošnjom kulturum, dok istovremeno uživa u prirodnim pejzažima neopisive lepote i gostoprimstvu lokalaca.